De meeste bandoneons zijn tussen de vijfenzestig en honderdtwintig jaar oud. Het grootste deel van het instrument is gemaakt van hout, leer, karton, papier en beenderlijm; materialen die gevoelig zijn voor vocht, uitdroging, slijtage en ongedierte. Het goede nieuws is dat  veel schade hersteld kan worden.

 


Bij alle reparaties en restauraties gebruik ik zoveel mogelijk de oorspronkelijke materialen en technieken. Alle werkzaamheden gaan in overleg met de speler; bij akkoord volgt een schriftelijke prijsopgave. 

De meeste reparaties kunnen worden verdeeld in drie categorieën: luchtverlies, mechaniek en uiterlijk. Hieronder volgt een kleine opsomming van de meest voorkomende werkzaamheden.

 Luchtverlies en lekkage:

  -Balg

 -Luchtklep en naald

 - Afdichtingsleer

 - Zangbodem

  -Kleppen

Mechaniek:                      

-Knoppen

 -Kleppen

 - Asjes

 -Veren

 

 Uiterlijk:

  -Houtwerk

  -Fineer

  - Inleg

  -Lakken en politoeren

 



Lees verder voor meer details
 

LUCHTVERLIES

Voor het verlies van lucht(-druk) zijn ruwweg vier oorzaken: lekken in de balg en/of luchtklep; de dichtingen van de kappen lekken; één of meedere (soms kleine) scheuren in de zangbodem; of de mechaniek lekt.  

  

De balg bestaat uit zo’n vijfhonderd onderdelen die voor het overgrote deel verlijmd zijn met beenderlijm. Door bijvoorbeeld uitdroging en ouderdom kunnen lekken ontstaan.   

Veel balgen kunnen gereviseerd worden; nieuwe verlijmingen, nieuw balglint en reparaties aan het leer zijn in principe mogelijk.

Bij zwaar beschadigde of vaak en/of slecht gerepareerde balgen is een nieuwe balg zeker een overweging; eventueel met gebruik van het originele basismateriaal. Materiaalkeuze, afmetingen en kleur worden uiteraard in overleg met de speler bepaald.

In de balg is ook de luchtklep aangebracht, die afgedicht is met leer. Als dat leer uitgedroogd of versleten is zal het vervangen moeten worden. De luchtklep wordt bediend door een naald of metaaldraad die door het balgraam gaat. Als die opening niet goed luchtdicht is kan enorm veel lucht verloren gaan.

De kappen van de bandoneon worden met schroeven vastgeklemd op de balg. De afdichting ervan is van leer. Als dat uitgedroogd of beschadigd is moet het vervangen worden.  

 

 

 

 

 

Door weersinvloeden of ongelukken kunnen er scheuren en breuken in de zangbodem ontstaan, waardoor lucht kan weglekken. Deze scheuren of afgebroken stukken moeten zorgvuldig worden gerepareerd en eventueel versterkt met houten of messing spietjes.


 

 

 


 Een veel voorkomende oorzaak van luchtverlies is het  leer op de kleppen. Als dit te hard is geworden, zal het  zijn functie verliezen en kan er lucht lekken tussen de  klep en de zangbodem; het moet dan vervangen worden.  Ook het leren scharnierpunt tussen klep en hevel moet  dan vaak vervangen worden.

 

 

MECHANIEK 

Van veel bandoneons is de mechaniek onregelmatig of instabiel geworden. 

In mijn werkplaats maak ik de mechanieken schoon en stel ze opnieuw af. De assen worden spelingvrij gemaakt en de veren opnieuw afgesteld zodat een gelijkmatig speelgevoel ontstaat. De kleppen worden opnieuw van speciaal leer voorzien om ze weer luchtdicht te maken.  

Soms blijven knoppen hangen of de toetsen voelen onregelmatig aan. Ook komt het voor dat de knoppen kapot of flink vervuild zijn. De knoppen worden gereinigd en eventueel voorzien van nieuw parelmoer.

Als de knoppen te zeer zijn aangetast, kunnen ze worden vervangen door originele knoppen uit een donor-instrument of door identieke, nieuwgemaakte knoppen uit eigen werkplaats. 

 

 

UITERLIJK

Ook aan bandoneons die mechanisch en qua stemming goed in orde zijn, is vaak een heftig verleden af te zien.

Vaak is de lak flink aangetast, het houtwerk beschadigd of gebroken, zijn grove reparaties gedaan om het instrument weer snel speelbaar te krijgen. Soms is een instrument zwaar vervuild of met synthetische verf overgeschilderd.

In mijn werkplaats restaureer ik hout- en lakwerk met de oorspronkelijke materialen, en breng ik instrumenten weer terug in hun volle glorie.

 

 

 

Palisander-fineer wordt gerestaureerd, lak wordt opnieuw opgebracht en gepolitoerd, sierlijsten worden opnieuw aangebracht, ontbrekende parelmoer-inleg weer aangevuld.

Het doel daarbij is niet zozeer om een ‘nieuw’ instrument te maken, maar om een mooi oud instrument volledig tot zijn recht te laten komen.

 ...........